In 2015 is in Nederland de sluis ingevoerd voor de beoordeling van intramurale geneesmiddelen die een hoog financieel risico vormen. De sluis heeft als doel om geneesmiddelen zoveel mogelijk in te zetten bij patiënten die er baat bij hebben, en wordt ingezet om te voorkomen dat potentieel niet-kosteneffectieve zorg met een hoge budgetimpact zonder beoordeling het basispakket instroomt. De sluis kan daarentegen ook een negatief effect hebben. Tijdens de sluisperiode worden geneesmiddelen namelijk uitgesloten van het basispakket wat ertoe leidt dat ze gedurende deze periode niet beschikbaar zijn voor patiënten. Dit kan leiden tot gezondheidsverlies.
Recent heeft Equalis, in opdracht voor Zorginstituut Nederland, een methode ontwikkeld om deze effecten in kaart te brengen. Deze methode is vervolgens gebruikt om de effecten van de sluis gedurende de periode 2015-2021 in kaart te brengen.
Op basis van de resultaten concluderen we dat voor de periode 2015-2021 de positieve lange termijn onderhandelingseffecten van de sluis opwegen tegen het op korte termijn uitsluiten van geneesmiddelen van de markt. Deze effecten zijn afhankelijk van zowel de doorlooptijd van de toelatingsroute waarmee vergeleken wordt, de prijs die onderhandeld wordt, en de potentiële gezondheidswinst die te behalen valt met het nieuwe geneesmiddel. Echter op individueel niveau kan het opname van een geneesmiddel in de sluis betekenen dat een patiënt langer moet wachten op een middel.
De methode helpt Zorginstituut Nederland om de negatieve en positieve effecten van de sluis in beeld te brengen. Zorginstituut Nederland heeft aangegeven blij te zijn met de opgehaalde inzichten en geeft aan te blijven werken aan het zo kort mogelijk houden van de beoordelingstijd van middelen in de sluis. Zie de reactie van het Zorginstituut op op het onderzoek op hun website.
Zie de infographic voor een samenvatting van het onderzoek:
Infographic-Effectenvandesluis